Weerbaarheidstrainingen

Tijdens de weerbaarheidstrainingen van stichting Vechterweerd ervaren kinderen hoe ze voor zichzelf en voor anderen kunnen opkomen. Ze leren waar hun mogelijkheden liggen en hoe ze op een adequate manier kunnen reageren. Het vergroten van het zelfvertrouwen en het creëren van een positief zelfbeeld staan bij deze weerbaarheidstrainingen centraal. Daarnaast zal er altijd tijdens de trainingen ingezet worden op het creëren van een veilige dynamiek, waarin iedereen zichzelf mag zijn. 

Maar wat houdt een weerbaarheidstraining nou eigenlijk in? Deze vraag krijgen we regelmatig en dat begrijpen we heel goed.

Weerbaarheid is dat nou hetzelfde als een assertiviteitstraining of lijkt het toch meer op een training groepsdynamica? Is weerbaarheid hetzelfde als zelfverdediging of is het beter te vergelijken met een sociale vaardigheidstraining of faalangsttraining?

Tja wat is dat eigenlijk ‘weerbaar zijn’, deze vraag leggen wij tijdens ouderavonden regelmatig aan ouders en docenten voor. De antwoorden zijn divers en daar leent het begrip zich misschien ook uitstekend voor.

In verschillende literatuur wordt weerbaarheid omschreven als:

• Iemand kan opkomen voor zijn eigen wensen, grenzen en behoeften en houdt daarbij rekening met de wensen en grenzen van anderen.
• Iemand de moed heeft voor zichzelf en een ander op te komen, je weet wat je wel of niet wilt.
• Kinderen zijn weerbaar als ze stevig in hun schoenen staan.
• Een weerbaar kind heeft vertrouwen in zichzelf en het vertrouwen in de ander.
• De dikke Van Dale definieert weerbaar als ‘in staat om tegenstand te bieden’.

Tal van omschrijvingen en een veelal aan begrippen die op elkaar lijken. Wat opvalt is dat in verdere beschrijvingen de begrippen; zelfvertrouwen, assertiviteit, veerkracht, eigenwaarde en groepsdynamica veelal centraal staan en dikwijls door elkaar heen lopen. 

Verschillende onderzoeken laten bijvoorbeeld zien dat er een verband is tussen weerbaarheid, zelfwaardering en eigenwaarde, maar is weerbaarheid eigenlijk niet gewoon zelfwaardering en eigenwaarde? Een kind dat zichzelf de moeite waard vindt, zal waarschijnlijk veel eerder zijn mening durven geven dan een kind dat het gevoel heeft er niet toe te doen. Kun je werken aan weerbaarheid zonder te werken aan de eigenwaarde en kun je werken aan de eigenwaarde zonder te werken aan de weerbaarheid?

Wanneer je aan een klas een weerbaarheidstraining geeft, ben je onderdeel van de groepsdynamica daarvan. Daarbij komt het thema ‘ik en de ander’ regelmatig centraal te staan en wordt er een beroep gedaan op de sociale vaardigheden van de kinderen. Hoe functioneert iemand binnen de groep, kun je op elkaar vertrouwen, durf je je eigen mening te geven in de klas en houden we rekening met elkaar. Als groepsdynamica gaat over de processen die zich in een groep kunnen afspelen en hoe je die processen kunt beïnvloeden. Dan is een weerbaarheidstraining eigenlijk toch ook een training groepsdynamica?

Tijdens ouderavonden komt ook vaak de term assertiviteit terug. Assertiviteit wordt vaak omschreven als het vinden van de balans tussen het behartigen van je eigen belangen en het rekening houden met de belangen van een ander. Sluit dat even perfect aan bij de hierboven genoemde omschrijvingen van de term weerbaarheid. Is een assertiviteitstraining dan gelijk een weerbaarheidstraining of andersom?

Veel vragen, waarop niet direct een kant en klaar antwoord te vinden is. In ieder geval staan de volgende begrippen centraal binnen onze weerbaarheidstrainingen: Eigenwaarde, zelfvertrouwen, groepsdynamica, assertiviteit en veerkracht. Daarin is de term weerbaarheid gebruikt als overkoepelende term.

In een tijd waarin grensoverschrijdend gedrag, preventie en gelijke kansen regelmatig in het nieuws zijn, hebben we de afgelopen jaren met veel succes verschillende trainingen gegeven. Ons streven is dit zo laagdrempelig mogelijk te doen en iedereen dezelfde kansen te bieden. We komen dan ook graag bij jou op school om te kijken naar een training op maat of bijvoorbeeld deelname aan het Marietje Kessels Project, zodat we wederom het verschil kunnen maken in de levens van veel jonge kinderen.